Heb je last van gescheurde enkelbanden?

Gescheurde enkelbanden

Als je je enkel verzwikt of verdraait kun je de gewrichtsbanden die je enkel bij elkaar houden verrekken of scheuren.

Hoe zit dat precies met gescheurde enkelbanden?

Je gewrichtsbanden houden de boel bij elkaar. Letterlijk. Ze zorgen ervoor dat je gewrichten stabiel blijven. Dat je geen extreme bewegingen kunt maken. Als je je verstapt, forceer je een beweging die verder gaat dan je normale bereik. Bijvoorbeeld als je voet naar binnen of naar buiten klapt. De gewrichtsbanden rekken dan verder uit dan ze kunnen. En dat merk je.

De meeste mensen verzwikken zich aan de buitenkant. Je voet klapt naar binnen, wat een inversietrauma wordt genoemd, en je drukt met je volle gewicht op de opgerekte gewrichtsband. Hoewel de meeste gescheurde enkelbanden bij het sporten ontstaan, kun je je gemakkelijk verstappen bij zoiets simpels als 'van de stoep stappen' of een wandelingetje in het bos.

In veel gevallen ontstaat een gescheurde enkelband bij het sporten. Vooral als het een teamsport is met veel springen, sporten op een oneffen terrein of een sport met een hoge kans dat er iemand op je voet stapt. Denk bijvoorbeeld aan voetbal, hockey, volleybal of basketbal.

De kans op een gescheurde enkelband neemt toe als het al een keer eerder gebeurd is. Rondom een beschadigde band ontstaat littekenweefsel. En banden herstellen niet zo makkelijk. Omdat het een zwak punt zal blijven, helpt je fysiotherapeut je om de spieren rondom je enkel sterker te maken. Dan kunnen die ook een beetje helpen bij de stabiliteit. Ook je bouw heeft invloed. Als je hiel van nature wat meer naar binnen staat, is het veel makkelijker om deze te verzwikken en de gewrichtsbanden te overstrekken.

Je kunt je enkelbanden een beetje of gigantisch scheuren. Afhankelijk van het letsel wordt het in één van deze drie categorieën ingedeeld.

Graad 1. Je enkel is beurs en misschien wat gezwollen, je enkelbanden hebben een flinke oplawaai gekregen, maar ze zijn niet gescheurd.
Graad 2. Een partiële ruptuur. Je banden zijn een beetje gescheurd. Het is pijnlijk en behoorlijk gezwollen. Je kunt niet meer op die enkel staan. Het voelt beurs en misschien heb je wat blauwe plekken als gevolg van onderhuidse bloedingen.
Graad 3. Een totale ruptuur. Je banden zijn volledig gescheurd. Misschien hoorde je een ploppend geluid toen het gebeurde. Het doet ontzettend pijn, het is flink gezwollen en helemaal beurs. Omdat de band door de scheuring zijn werk niet meer kan doen, kun je in het geheel niet meer op deze enkel staan.

Symptomen

Het allerduidelijkste symptoom is pijn. Veel pijn. Er zijn ook andere kenmerken.

• Moeilijk of helemaal niet op de bewuste enkel kunnen staan.
• Je enkel is gevoelig als je hem aanraakt.
• Je enkel is gezwollen.
• Je enkel is beurs.
• Je kunt niet meer helemaal met je voet draaien.
• Je enkel voelt instabiel.

De behandeling van gescheurde enkelbanden

In bijna alle gevallen doe je er goed aan naar de huisarts of fysiotherapeut te gaan. Ook als het een lichte eerstegraads verstuiking is. Je fysiotherapeut helpt je bij het bepalen van de ernst en kan je behandeladvies geven, ook als je het verder zelf kunt. Nadat je je verhaal hebt gedaan, onderzoekt de fysiotherapeut je enkel, je voet, je onderbeen en je houding in het algemeen. Door de huid rondom de blessure aan te raken checkt je fysiotherapeut de gevoeligheid. En door rustig je voet te bewegen, checkt de fysiotherapeut wat je bewegingsmogelijkheden zijn.

Als je een derdegraads verstuiking hebt, dan zal je arts of fysiotherapeut waarschijnlijk een röntgenfoto, een echo, een MRI of een CT-scan laten maken. In dat geval zal de behandeling ook deels in samenwerking met een andere specialist worden uitgevoerd, bijvoorbeeld een orthopedisch chirurg.

Behandeling bij de fysiotherapeut

De behandeling hangt af van de ernst van je blessure. In bijna alle gevallen doorloopt het onderstaande stappen.

• Het verminderen van pijn en zwelling.
• Het bevorderen van de genezing van je gewrichtsbanden.
• Het herstellen van de kracht, steun en beweeglijkheid in je enkel.

Bij graad één, een verrekking, ben je twee tot drie weken met je herstel bezig. Bij graad twee en drie kan het zomaar zes tot twaalf weken duren. Mits je jezelf ondertussen niet overbelast.

Jezelf helpen

Het R.I.C.E principe is een goede eerste stap in de richting van je herstel en houdt het volgende in.

• R Rust: Het beste is in de eerste 24 uur zo min mogelijk je enkel te belasten. Dit betekent niet te lang staan of lopen.
• I IJs: De kou van het ijs zorgt voor een tijdelijke vernauwing van de bloedvaten. Als je het ijs er weer afhaalt ontstaat er een extra vaatverwijding door de warmte. Hierdoor kunnen afvalstoffen beter door je lichaam worden afgevoerd.
• C Compressie: Een drukverband geeft extra stevigheid aan de enkel. Verder verklein je hiermee de spanning van je huid die door zwelling veel te verduren heeft gekregen en het zorgt ervoor dat de kleine bloedvaten (haarvaten) niet te veel onderdrukt worden.
• E Elevatie: Door je been hoog te houden kan het bloed makkelijker terugstromen naar het hart. Dit vermindert tevens de zwelling.