Heb je last van reuma?

Reuma

Reuma is verzamelnaam voor die aandoeningen waarbij je lichaam zich per abuis tegen zichzelf keert. Wat tot ontstekingen leidt. Wat de meeste mensen bedoelen als ze 'reuma' zeggen is 'reumatische artritis'. Reumatische artritis kan zich uiten in je gewrichten, maar ook op vele andere plekken zoals je ogen, je longen, je huid, je hart en je bloedvaten.

De aandoening uit zich op de 'bekleding' van je gewrichten. Daar kan het tot pijnlijke zwellingen leiden en uiteindelijk ook slijting en misvormingen. De ontsteking die hoort bij reumatische artritis kan ook op andere plekken in je lichaam schade aanrichten. En ook al zijn er goede medicijnen, ernstige gevallen kunnen nog steeds flinke fysieke beperkingen opleveren.

Hoe zit dat eigenlijk met reumatische artritis?

Het heeft allemaal te maken met het gewrichtvlies (synovium), de bekleding van de membranen die over je gewrichten zitten. Als je reumatische artritis hebt, valt je afweersysteem per ongeluk dat gewrichtsvlies aan. Waardoor het gaat ontsteken. Het vlies wordt dikker en dat kan uiteindelijk je botten flink beschadigen. De banden en pezen die het gewricht omringen, worden slapper en rekken op. Langzaam maar zeker verliest het gewricht zijn vorm en balans.

Ja maar..., hoe komt het?

Hoe het proces begint, weten we nog niet. Het lijkt genetisch bepaald te zijn. Niet dat je genen het veroorzaken, maar ze kunnen er voor zorgen dat je vatbaarder bent voor infecties die de ziekte kunnen starten.

Symptomen

• Zachtere, warme en gezwollen gewrichten.
• Een gevoel van stijfheid dat in de ochtend het ergst is.
• Stijfheid als je een tijdje niks gedaan hebt.
• Vermoeidheid, koorts en gewichtsverlies.

In een vroeg stadium zul je vooral last hebben in je kleinere gewrichten. Waar je vingers aan je hand zitten bijvoorbeeld, of je tenen aan je voeten. In een later stadium ga je het ook merken in je polsen, knieën, enkels, ellebogen, heupen en schouders. Bijna altijd heb je links evenveel last als rechts. Bijna de helft van de patiënten heeft ook klachten die niets met hun gewrichten te maken hebben. Dat zijn klachten aan onder andere de huid, ogen, longen, nieren, je hart, beenmerg en je bloedvaten.

Je klachten lopen niet geleidelijk op. Het komt en gaat. Soms heb je nauwelijks last, dan weer heb je een periode met veel klachten. Op langere termijn kun je door de reumatische artritis ook last krijgen van vervormingen en verplaatsingen in je gewrichten.

De behandeling van reumatische artritis

In een vroeg stadium is de diagnose lastig te stellen. Er zijn geen bloedtesten of specifieke fysieke testen die gedaan kunnen worden om de diagnose te bevestigen. We baseren het dus vooral op jouw omschrijving van de klacht en een fysiek onderzoek, specifiek gericht op zwellingen, rode en warme plekken en je reflexen en spierkracht. Uiteindelijk kunnen we met röntgen of echo het verloop van de ziekte volgen.

Je kunt niet genezen van reuma. In overleg met je huisarts of specialist kun je met medicijnen of operaties de klachten verminderen. En je kunt de kracht, veerkracht en herstelmogelijkheden van je lichaam vergroten met een fysiotherapeut.

• Een doelgericht trainingsprogramma. Met veelal rustige oefeningen die je helpen de spieren rondom je gewrichten sterk, lang en soepel te houden. Door regelmatig te oefenen bouw je ook conditie op. In overleg kun je zwemmen of water-aerobics doen. Let op..., overleg met je fysiotherapeut over de oefeningen die je doen en train nooit met gevoelige, geblesseerde of ontstoken gewrichten.
• Een koude- of warmtebehandeling. Warmte kan de pijn verlichten en gespannen, pijnlijke spieren ontspannen. Kou kan de pijn en onwillekeurige spiertrekkingen verdoven.
• Veel patiënten hebben baat bij pijnverlichtende ontspanningsoefeningen zoals mindfulness. Een psychosomatische fysiotherapeut is hier extra in gespecialiseerd en kan je daar goed bij helpen.